مهر گزارش می دهد؛
هنر چندصد ساله فرش بیجار در ورطه نابودی
بیجار- فرش پولادین بیجار گروس روزگاری شهره خاص و عام بود اما امروز غبار فراموشی بر روی تار و پود دار قالی این دیار نشسته است.
خبرگزاری مهر –گروه استان‌ها: روزگاری نه چندان دور به هر خانه‌ای که وارد می‌شدی مادران و دخترانی را می‌دیدی که امید و آرزوهای خود را در تار و پو دار قالی بهم گره می‌زدند تا به خواسته‌های خود برسند.
صدای کوبیدن نخ بر روی دار قالی با نجوای آرام شاعرانه مادری که فرزندانش را بر روی پاهایش می‌خواباند در گوشه‌ای از اتاق حس آرامشی وصف ناپذیر را به وجود می‌آورد.
گویی صدای آواز عشق با ریتم هنر تمامی ندارد و هر لحظه تو را به آرامش فرا می‌خواند، دیدن دست‌های پینه بسته و انگشتان متورم مادر حکایت از عشق دیرینه بر دار قالی دارد.
اینجا روزگاری سرزمین عشق و ارادت به هنر فرش دستباف بود، شهری که نام و آوازه هنر بانوان سرزمینش به فراسوی مرزها رسیده است اما این روزها این هنر ماندگار کم فروغ شده است و غبار فراموشی روزگار دار قالی را سیاه کرده است.
روزگاری فرش پولادین بیجار این هنر دست ظریف کاران فرش باف بیجاری، در میان سایر فرش‌های ایران و جهان ارزش و اعتباری داشت و خودش به تنهایی زینت کاخ‌های و منازل اعیان نشین بود، هنر دستی که پول حاصل از فروش آن برکت اکثر سفره‌های خانواده‌های بیجاری بود.
فرش بیجار بافته شده به دست بافندگان ماهری است که با آمیخته کردن هنر و احساس و همکاری چشم و دل و دست سرانگشتان خود آنچنان گره‌های ظریف و دل ربایی و در عین حال دارای استحکام بر تار و پود این چله می‌زنند که ظرافت و زیبایی آن و استحکامش موجب شهرت جهانی فرش بیجار شد.
اینجا در یکی از محله‌های قدیمی از دیار گروس در خانه‌ای از جنس عشق و محبت مادری گره بر دل فرش می‌زند تا سر پناهش را محکم‌تر کند.
در این اتاق آرام و ساکت مادری دار قالی را برپا کرده تا با همین هنری که دارد بتواند گلیم خود را از آب سخت و سهمگین تورم و فشار اقتصادی بیرون بکشد و امید فرزندانش باشد.
هنر چندصد ساله فرش بیجار در ورطه نابودی
روز به روز از تعداد فرش بافان بیجاری کاسته می‌شود
زهرا عباسی مادر هنرمند بیجاری است که روزگار زیادی است که عمرش را پای دار قالی گذاشته است، می بافد تا هنری را خلق کند و از این هنر در آمدی کسب کند.
این مادر بیجاری در گفتگو با خبرنگار مهر به سابقه فعالیت خود در این هنر اشاره می‌کند و می‌گوید: تا جایی که به یاد دارم از زمان کودکی مادرم و مادر بزرگم فرش می‌بافتند و در کنار خودشان این هنر را نیز به ما آموزش دادند.
وی ادامه داد: سال‌های زیادی در منزل پدرم به فرش بافی مشغول شدم و بعد از ازدواج میراث بزرگی که همان دار قالی ام بود را با خود در آغوش گرفتم و به منزل بخت رفتم.
وی افزود: در روزهایی که من تنها فرزندانم را بزرگ می‌کردم و همسرم برای ادامه کار از شهر خارج می‌شد تنها مونس تنهایی من دار قالی ام بود انگار این فرش مرا با خود به دنیای دیگری می‌کشاند، دنیایی که در آن خوشبختی و عاقبت به خیری فرزندانم را می‌دیدم.
بانوی هنرمند بیجاری گفت: در طول زندگی ام فرش‌های زیادی را بافتم و بسیاری از فرش‌هایم هنوز هم در خانه بسیاری از اقوامم به یادگار باقی مانده است.
هنرمند بافنده بیجاری عنوان کرد: متأسفانه این روزها فرش بیجار و بافت آن با بی مهری مواجه شده است و دیگر کمتر کسی است که بخواهد فرش ببافد و این هنر آرام آرام رو به فراموشی گذارده است.
وی به وضعیت اقتصادی شهرستان بیجار اشاره کرد و افزود: مردم دیار گروس از لحاظ اقتصادی مردمانی ضعیف هستند اما این هنر ارزشمند را که از دیرباز برایشان به ارث رسیده را همچنان حفظ کرده اند.
عباسی به اهمیت حمایت از بافندگان اشاره کرد و بیان داشت: حمایت از بافندگان به ویژه در حوزه پرداخت تسهیلات و پوشش بیمه‌ای و به روز کردن دارهای قالی می‌تواند نقطه امید و عطفی برای افزایش تولید و اشتغالزایی باشد.
وی اضافه کرد: در گذشته تمامی مصالح و ابزار کار فرش بافی در بیجار اعم از طراحی، نقاشی، چله اندازی یا برپاکردن دار قالی و تهیه خامه و تار و پود و رنگرزی آنها توسط خود اساتید بیجاری انجام می‌گرفت و خود طراحان از افرادی بودند که بافندگان را از همان ابتدا تا پایین آوردن قالی بافته شده از دار راهنمایی و کمک می‌کردند تا این فرش و هنر دست بافنده بیجاری بدون کمترین نقص و خسارت پایین بیاید و به بازار عرضه شود.
بانوی بیجاری اضافه کرد: این هنر صنعت در سال‌های اخیر با مشکلاتی مواجه شده و برای پویایی و رونق آن بخش دولتی و خصوصی باید دست در دست هم موانع موجود را از سر راه توسعه بردارند.
هنر چندصد ساله فرش بیجار در ورطه نابودی
فعالیت ۱۸ کارگاه قالی بافی در بیجار
رئیس اداره صنعت تجارت و معدن بیجار نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، به پیشینه دیرین فرش بیجار اشاره کرد و اظهار داشت: هنر بافت قالی در شهرستان بیجار، دارای پیشینه دیرینه ای است وجود قالی‌های قدیمی تاریخی خارج از کشور ایران سند محکمی برای درخشش این هنر است.
میر آقایی به ثبت ملی فرش بیجار اشاره و عنوان کرد: پس از تلاش‌ها و پیگری‌های مستمر، گواهینامه ثبت ملی نشان جغرافیایی فرش بیجار در بیستم تیرماه سال ۹۶ صادر شد.
به گفته میرآقائی در حال حاضر دو کارگاه قالی بافی دارای مجوز و ۱۶ کارگاه قالی بافی بدون مجوز با ۱۵۵ بافنده در شهرستان بیجار فعالیت دارند.
وی فرش بیجار را ظرفیتی مناسب و ارزشمند برای توسعه شهرستان دانست و گفت: باید سعی شود تا با رفع موانع تولید میزان بافت فرش را افزایش دهیم و به توسعه اقتصادی شهرستان کمک کنیم.
حمایت بنیاد علوی از هنر-صنعت فرشبافی
حمایت بنیاد علوی از هنر-صنعت فرشبافی
معاون اشتغال نهاد آبادانی و پیشرفت بنیاد علوی مراوه تپه در بازدید از کارگاه‌های قالیبافی، عنوان کرد: با توجه به شرایط موجود، طرح حمایتی بنیاد علوی از کارگاه‌های قالی بافی این منطقه باعث شده که این صنعت پایدار بماند.
به گزارش ایلنا؛ علی بای (معاون اشتغال نهاد آبادانی و پیشرفت) گفت: اشتغالزایی برای مردم، موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی و کمک به اقتصاد خانواده است. تعداد زیادی از مردم این منطقه به این کار مشغول هستند.
وی افزود: قالی یا فرش ترکمن از قدیم در میان مردم ایران و جهان زبانزد بوده است. این قالی‌ها عموما بین ۱ تا ۱۲ متر در رنگهای قرمز، آبی سورمه ای، سبز پر رنگ، سفید و بژ، از پشم گوسفند بافته می‌شود.
رنگ‌آمیزی بافتن این قالی‌ها عموما به دست زنان، با تبحر و ظرافت خاص و بسیار هنرمندانه صورت میگیرد و مانند ثروتی از مادر به دختر منتقل می‌شود.
به گفته بای، فرش‌های ترکمن بر روی زمین به طور افقی و خوابیده بافته می‌شود. این دارها در محل‌های محدود و کم ارتفاع نصب می‌شود و حمل و نقل آنها در مسافرت‌های فصلی ییلاق و قشلاق به سادگی میسر است.
وی تصریح کرد: بافندگان ترکمن پس از این که یک رج را می‌بافند، برای فشرده‌سازی، شانه را میکوبند و سعی می‌کنند صدایی همانند صدای ضرب پای اسب‌های ترکمن را تقلید کنند.
به دلیل تورم حاکم بر جامعه رخ داد؛
افزایش ۳۰ درصدی قیمت فرش دستباف خراسان جنوبی
رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی گفت: قیمت فرش دستباف استان نسبت به پارسال ۳۰ درصد افزایش داشته که به دلیل تورم حاکم بر جامعه بوده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، کامیابی‌مسک رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی گفت: ۱۴۵ هزار متر مربع فرش دستباف در ۹ ماه گذشته در استان تولید شده است که ۲۰۰ میلیارد تومان ارزش دارد و این مقدار تولید فرش نسبت به مدت مشابه پارسال تفاوت چشمگیری نداشته است و پارسال ۱۴۰ هزار متر مربع فرش دستباف به ارزش ۱۵۰ میلیارد تومان در خراسان جنوبی تولید شده است.
او گفت: بیش از ۳۰ درصد قیمت فرش دستباف در امسال نسبت به پارسال افزایش داشته است و با همین افزایش قیمت باز هم بافنده ما حداقل دستمزد قانون کار را ندارد و این افزایش قیمت نیز به دلیل تورم حاکم بر اقتصاد جامعه بوده است.
کامیابی مسک گفت: در یک سال گذشته قیمت مواد اولیه فرش دستباف رشد چشمگیری نداشته است، ولی با توجه به شرایط جامعه و زحمت زیاد، بافت فرش برای بافنده صرفه اقتصادی ندارد و بافندگان به دلیل نبود شغل چاره‌ای جز بافت فرش ندارند.
رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی گفت: همچنان شاهد رکود بازار فرش دستباف استان هستیم و حجم زیادی از فرش‌های تولیدی روی دست بافنده و تجار باقی مانده است.
بیشتر بخوانید
کارگاه‌هایی از جنس امید/ آنجایی که عشق و هنر با هم گره می‌خورند
او گفت: در حال حاضر با توجه به اینکه وضعیت صادرات فرش دستباف مناسب نیست، پیشنهاد ما این است که بافنده تولیدات خود را بیشتر به سمت سلیقه بازار داخل ببرند و فرش‌های ۶ متر، ۱۲ متر و ۹ متر به‌صورت جفتی بیشترین فروش را در بازار داخل دارد.
کامیابی مسک گفت: در خراسان جنوبی به دلیل اینکه برای بافت فرش‌هایی با مترژا بالا ایجاد دار سخت است و از طرفی تعداد بافنده در خانواده‌ها کم است، بیشتر فرش‌ها با متراژ پایین و صادراتی بافته می‌شود.
رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی درباره ارزآوری فرش دستباف گفت: ارزآوری فرش دستباف خراسان جنوبی از زمان شیوع کرونا ناچیز بوده و در مجموع آمار دقیقی از صادرات فرش دستباف از سوی دستگاه‌های متولی به دست ما نمی‌رسد.
خراسان جنوبی بیش از ۵۰ هزار بافنده تمام‌وقت، نیمه‌وقت و پاره‌وقت دارد که در حال حاضر کمتر از چهار هزار نفر آنان زیر پوشش بیمه تأمین اجتماعی هستند.